Overprikkeling… het is een term die we steeds vaker horen en lezen. En eerlijk: ik krijg er soms een beetje jeuk van. Te pas en te onpas komt de term naar boven, met daarbij zelf gestelde diagnoses en getrokken conclusies. Soms passend, maar vaak ook niet. Van ‘Hup, doorzetten, schop onder je kont’ naar ‘Neem jij maar even rust, ik neem dit wel van je over.’
En eerlijk is eerlijk: er wordt veel van ons gevraagd. Niet alleen van onze kinderen (met school, afspraakjes, huiswerk, BSO, verjaardagsfeestjes, sport, muziekles, bijbaantje, mee naar opa en oma etc.), maar ook van ons. Werk, borrels, feestjes, familieverplichtingen, meerdere keren per week sporten, huishouden, gezin, zorgen voor ouders enzovoort.
Burn-out
De burn-outcijfers zijn de afgelopen 10 jaar enorm gestegen tot ongeveer een kwart van alle werkenden. Ook onder scholieren en studenten nemen de meldingen toe. Schrijnend!
Toch hebben we ook prikkels nodig. Ze zetten ons in beweging, kinderen komen in ontwikkeling. En prikkels geven ons ook de mooie kanten van het leven: lekker eten, ontroerende muziek, liefde en houden van. Maar het is een feit dat we veel meer prikkels te verwerken krijgen dan vroeger. Neem onze telefoon: die geeft 24 uur per dag toegang tot heel veel informatie en dus raken we geprikkeld om op zoek te gaan naar nóg meer en blijven we scrollen. Ik had vorige week dagen van 9 uur bleek uit een melding op mijn telefoon. Ik ben me er niet bewust van, maar blijkbaar is het dus wel zo. Punt van aandacht!
En al die onbewuste prikkels kunnen heel belastend en zelfs overbelastend zijn.
Betekent dat dat we ons moeten gaan detoxen van prikkels?
Nee, dat niet. Maar we kunnen wel bewuster omgaan met alles wat op ons af komt. Waarom moet je 4x per week naar een drukke sportschool met harde muziek? Is een rondje sportschool inwisselen voor een lange wandeling in de natuur niet effectiever? En ga dan ook eens even op een bankje zitten en kijk, voel en ruik!
En moet je persé je gezicht laten zien op alle zakelijke borrels? Nee! Maar je hoeft ook niet alles af te zeggen. Van een leuk feestje heeft nog nooit iemand een burn-out gekregen.
Op de bank hangen voor de televisie of met je telefoon wordt gezien als ‘rust’, maar juist díe apparaten zenden veel dwingende prikkels uit. Dus in beweging komen is niet verkeerd, maar zoek naar afwisseling en een passende dosering.
Hoe kan het anders?
Ga bij jezelf of je kind na of er sprake is van overbelasting/overprikkeling/overvraging en kijk eens wat voor jou kan werken. Een standaard advies is er niet. De één doet enorm veel energie op van een avondje naar een club, terwijl dat voor een ander totaal tegenovergesteld uitpakt.
Ga op zoek naar een balans tussen inspanning en ontspanning. Waar krijg je stress van? Wie kan je helpen begrenzen als je weer eens te snel ‘Doe ik wel’ zegt?
Laat de spanning op de boog na een werkdag of schooldag even vieren door even de telefoon uit te zetten en buiten bezig te zijn. De hond uitlaten, in de tuin werken, hangen in de hangmat en luisteren naar de vogels (da’s mijn nummer 1 vorm van ‘even niks’). Of doe even iets totaal anders. Creatief bezig zijn, bak een taart, dans, doe gek! Je leeft niet om te werken, maar je werkt om te leven. Dus LEEF! En GENIET!
